Regioblad november 2018

Regioblad - 5 KRENTEN UIT DE BIJBELSE PAP IN ADVENT, KERSTTIJD EN ERNA Lucas als onze gids Op 2 december begint het liturgische C-jaar. Vanaf dan is de evangelist Lucas onze gids. Hij schreef ook een vervolg op zijn Evangelie: de Handelingen van de apostelen. In die twee boeken laat hij zien hoe de goede boodschap van Jezus de wereld verovert. Van het kleine Bethlehem tot het grote Rome. Niet alleen daarin wijkt hij af van de andere evangelisten. In zijn boeken nemen vrouwen ook een grotere plaats in dan bij de anderen. Telkens wanneer hij iets vertelt over mannen, volgt daarop een identiek verhaal over vrouwen. Dat begint al met Maria, Elisabeth en Anna. Uniek zijn de geboorteverhalen van Jezus en Johannes de Doper. Ook de parabels van bijv. de barmhartige Samaritaan, de verloren zoon, en de Farizeeër en de tollenaar zijn alleen bij Lucas te vinden. En dan vertelt hij nog over de Emmaüsgangers, waarvan u een mooi wanddoek kunt zien in de Emmaüskerk. Advent en Kersttijd Zoals ieder jaar kondigen de profeten in de eerste lezing de komst aan van een koning die recht en vrede zal brengen. In de Kerstnacht klinkt dan het mooie vers van Jesaja: “Het volk … ziet een schitterend licht”. Helaas is die tekst verknipt. Ook de evangelielezing volgt Lucas niet op de voet. Want we starten op 2 december met een stukje uit Jezus' rede over de eindtijd, van kort voor zijn dood. Hij roept daarin op tot waakzaamheid. Daarna gaat het twee zondagen over Johannes de Doper, de voorloper van Jezus. Op de 4e Advent brengt Maria een bezoek aan haar nicht Elisabeth. Het Magnificat en de geboorte van Johannes de Doper slaan we over. In de Kerstnacht klinkt dan weer het overbekende geboorteverhaal. Dat verhaal wordt op Kerstdag ingeruild voor de poëtische openingsverzen van het evangelie volgens Johannes. Op het Feest van de Hl. Familie is Jezus twaalf jaar oud en gaat hij met zijn ouders naar Jeruzalem, voor het Paasfeest. Op Driekoningen ruilen we Lucas in voor Matteus, want die vertelt als enige over het bezoek van de drie magiërs aan baby Jezus. Een week later wordt Jezus als volwassen man door Johannes de Doper gedoopt in de Jordaan. Daarmee sluiten we de Kersttijd af en beginnen de zondagen door het jaar. Zondagen door het jaar Op deze zondagen klinkt o.a. nog tweemaal Jesaja en tweemaal Jeremia. Van die laatste horen we op de 6e zondag een echo van psalm 1: “Gelukkig de mens .. die vreugde vindt in de Wet van de Ene”. Zeer passend bij de veldrede van Lucas. De reeks evangelielezingen opent op 20 januari met het bekende Kanaverhaal. Op de bruiloft verandert Jezus water in wijn. Met dit beeldrijke verhaal verwijst Johannes naar enerzijds de diepe nood van de mensheid (gemis aan wijn), anderzijds de heilzame dood van Jezus Messias, die bij het laatste avondmaal symbolisch de wijn (zijn bloed) vergiet voor de wereld. Vanaf de 3e zondag is Lucas weer onze vaste gids. Het leesrooster combineert de opening van het evangelie met Jezus' optreden in de synagoge van Nazaret. Die opening is niet van belang – wat volgt des te meer. Daarin eigent Jezus zich de verzen van Jesaja 61 toe als zijn programma: aan armen de goede boodschap brengen, aan gevangenen hun vrijlating berichten enz. Deze zondag is cruciaal voor het verstaan van Jezus' missie! De tekst die we op de 4e zondag lezen, gaat over de reactie van de toehoorders in de synagoge: zij wijzen de gedachte dat Jezus de Messias zou zijn, af. Op de 5e zondag volgt de roeping van de eerste leerlingen: Simon-Petrus, Jakobus en Johannes. De genezingen die daarop volgen, de maaltijd met tollenaars en de aanstelling van de twaalf apostelen slaan we over - helaas. Op de laatste drie zondagen lezen we uit de zgn. veldrede van Jezus. Dat is Lucas' versie van de Bergrede bij Matteüs. Op de 6e zondag klinken de zaligsprekingen en de wee-spreuken. De zondag erna volgt het middendeel van de rede, waarin Jezus zegt dat we onze vijanden moeten liefhebben. En we eindigen de zondag erna met een reeks vermaningen over o.a. de splinter in andermans en de balk in je eigen oog. Wie deze lezingen goed op zich laat inwerken, staat versteld van de snelle ontwikkelingen. En van de scherpe scheidslijn tussen de voor en tegenstanders van Jezus' boodschap. Zo stelt hij ons direct voor de vraag: "Sta jij mét mij aan de kant van de armen enz.?" LEESROOSTER 2 december (1e Advent) Jeremia 33:14-16 Lucas 21:25-28.34-36 9 december (2e Advent) Baruch 5:1-9 Lucas 3:1-6 16 december (3e Advent) Sefanja. 3:14-18a Lucas 3:10-18 23 december (4e Advent) Micha 5:1-4a Lucas 1:39-45 24 december (Kerstnacht) Jesaja 9:1-3.5-6 Lucas 2:1-14 25 december (Kerstmis) Jesaja 52:7-10 Johannes 1:1-18 30 december (Hl. Familie) 1 Samuel 1:20-22. 24-28 Lucas 2:41-52 6 januari (Driekoningen) Jesaja 60:1-6 Matteüs 2:1-12 13 januari (Doop van de Heer) Jesaja 40:1-5.9-11 Lucas 3:15-16.21-22 20 januari (2e zondag C-jaar) Jesaja 62:1-5 Johannes 2:1-11 27 januari (3e zondag C-jaar) Nehemia 8:2-4a.5-6. 8-10 Lucas 1:1-4; 4:14-21 3 februari (4e zondag C-jaar) Jeremia 1:4-5.17-19 Lucas 4:21-30 10 februari (5e zondag C-jaar) Jesaja 6:1-2a.3-8 Lucas 5:1-11 17 februari (6e zondag C-jaar) Jeremia 17:5-8 Lucas 6:17.20-26 24 februari (7e zondag C-jaar) 1 Samuel 26:2-7.9. 12-13.22-23 Lucas 6:27-38 3 maart (8e zondag C-jaar) Sirach 27:5-8 Lucas 6:39-45